Menstruatierituelen in verschillende culturen
Een ritueel hoeft niets extreems te zijn, het is gewoon een speciaal moment om eventjes ergens bij stil te staan. We verzamelden heel wat leuke voorbeelden van menstruatieritueeltjes van bij ons. Duik in onze 6 getuigenissen of korte tips en laat je inspireren !
"Mijn mama had zelf een mindere 'puberteitservaring'. Thuis werd er niet over gesproken en alles rond menstruatie was omgeven door schaamte. Dat wilde ze graag anders doen bij haar eigen kinderen. Al lang voordat ik de eerste keer mijn regels kreeg, vertelde ze me dat wij dan met z'n tweetjes samen op restaurant zouden gaan. Zo werd het vooruitzicht echt iets waar ik naar uit keek. Toen het zover was, gingen we samen naar een megagezellig restaurant op een boot. Ik ga dat moment nooit meer vergeten. Ik was echt superblij en trots! Dit wil ik alle meisjes gunnen."
"Ik vroeg aan een 20-tal vrouwen met een belangrijke rol in het leven van mijn dochter om een tekstje voor haar te schrijven. Ze mochten kiezen of ze iets ludieks of ernstigs wilden schrijven, anekdotes uit hun eigen leven, … Ik kreeg heel uiteenlopende teksten. Ik printte die uit en kleefde ze in een mooi boekje. Toen ben ik met mijn dochter naar zee geweest. We liepen de hele namiddag langs de waterlijn en soms stopten we en las ik een tekstje uit het boekje voor. We eindigden met een etentje. Ondertussen is dat al 8 jaar geleden maar mijn dochter haalt nog regelmatig aan wat een bijzondere namiddag dat was. Ze koestert het boekje en bladert er nu en dan nog eens in."
" In onze familie was er geen taboe maar ik was toch heel gesloten en beschaamd. Ik pikte inlegkruisjes van mijn moeder en vuile slipjes verdwenen in de vuilbak. Maar mijn moeder maakte zich zorgen. Zonder gêne vroeg zij of ik al ooit had gemenstrueerd. Ik gaf met een piepstemmetje toe. Ze reageerde zeer positief. De dag erna gingen we naar mijn nonna (oma) want blijkbaar is het traditie om dan samen met de drie vrouwen te koken. Het familierecept voor onze pastasaus (ik ben half Italiaans) werd op die manier overgedragen want ik was nu geen 'meisje' meer… Toen heb ik mezelf beloofd om hetzelfde te doen met mijn dochter. Het hielp me voorbij de schaamte en is een mooi familieritueel waar ik trots op ben... "
"Thuis werd er altijd gewoon gedaan over seksualiteit en het lichamelijke. Ook in de les zedenleer had ik al geleerd over menstrueren. Ik wist dus goed wat er gebeurde. Ik riep mijn moeder erbij en kreeg meteen maandverbanden die we thuis hadden liggen - no “big deal”. Ik zou het niet onthouden hebben, mocht mijn mama daarna niet iets speciaals hebben gedaan. Ze gaf me een gouden kettinkje dat ze zelf van haar moeder had gekregen. Door dat gebaar heb ik die dag als een positieve ervaring én een mijlpaal onthouden. De periode erna droeg ik het nog vaak op het moment dat ik mijn regels had, als een steun voor als ik er last van had en een soort teken van interne trots (alleen ik wist wat het betekende) dat ik me nu “een vrouw” voelde."
"Ik had geluk en kreeg voor het eerst mijn regels op een woensdagmiddag, thuis. Ik vertelde het aan mijn moeder, die me meteen hielp. Daarmee leek het moment op een kalme manier gepasseerd, maar ’s avonds kwam mijn vader thuis met een grote, mooie bos lelies. Mijn mama had hem stiekem ingelicht en hij wilde mij hartelijk feliciteren met dit 'stapje dichter bij volwassenheid'. Ik was blij verrast en gecharmeerd. Ik voelde me ook echt een beetje groter, als een jongedame, want bloemen krijgen is geen 'kindercadeau' meer! Ze namen ook meteen een foto voor in ons familiealbum, waardoor het nog meer voelde als een 'belangrijk moment'. "
"Ik wist al veel over menstruatie en toen het gebeurde, riep ik er meteen mijn moeder bij. Die gaf me maandverbanden en dat was het, er werd heel gewoon over gedaan... Niet veel later hebben mijn ouders een paar boeken in mijn kamer gelegd met een strik errond. Het waren boeken over relaties, seksualiteit,… Al kon ik met alles terecht bij mijn ouders, ik vond het heel aangenaam dat ze dat geschenk gewoon in mijn kamer hadden gelegd, zonder veel poespas. Als pubermeisje vond ik het toch een beetje gênant om uitgebreid over die dingen te praten! Een handig cadeau dus en het maakte het feit dat ik nu menstrueerde toch een beetje specialer... "
Toch een beetje drempelvrees? Niet zeker wat de zin ervan is? Misschien kunnen onze ambassadeurs je een zetje geven?
De 1e menstruatie, dat is iets bijzonders. Een uniek moment dat vraagt om een gebaar. Groot of klein, symbolisch of net heel gewoon. Elk meisje is anders, prima toch? Het belangrijkste is dat we dit niet zomaar laten voorbijgaan en als een positief gebeuren bekrachtigen: met een etentje, een geschenk, een ritueel. Zeker, menstrueren heeft vervelende kanten, maar tegelijk is die 1e menstruatie een unieke levensovergang die de vrouwelijke creatieve cyclus laat openbloeien. Iets om te vieren!
Wanneer worden onze maandstonden een evidentie, en geen verkoopstrategie die je moet camoufleren in een hip tennisrokje met een lekker geurtje? Ik bloed elke maand. Iets wat de normaalste zaak van de wereld is voor mij, maar waar men nog steeds heel gek op reageert. Gelukkig is er in mijn dichte omgeving wel openheid, zo’n positieve sfeer wens ik iedereen toe!
Zoek je ruimere info over menstruatie ?
Wees behoedzaam met uitdrukkingen als 'vrouw worden/zijn'. Sommige vrouwen menstrueren niet en sommige niet-vrouwen wel. 'Volwassen worden' is neutraler.
Vergis je niet, ons pleidooi voor positieve menstruatierituelen is pionierswerk. In onze enquête gaf de meerderheid aan niets te willen op dat moment. Maar wie wél iets speciaals kreeg, was er toch blij om. Iemand moet de eerste stap zetten, soms komt de vraag pas na het aanbod.
Zelfs positief benaderd blijft menstrueren toch iets vrij intiems. Hou het dus bescheiden en maak er geen megafeest van. De meeste tieners vinden dat nogal gênant... :-)
Loopt de communicatie wat stroef? Of weet je zelf niet zo goed wat te doen? Schrijf een brief of kaartje, maak een verrassingspakketje, ... Je kan ook zonder directe confrontatie iets positiefs doen.
'Bloedmooi' is een samenwerking van deMens.nu en de Nederlandstalige vrouwenraad vzw. Dit project past binnen een bredere campagne om menstruatieschaamte en menstruatiearmoede te doorbreken. Check ook onze nevenprojecten!
Een suggestie? een eigen verhaal? gratis onze folder ontvangen?
Nog heel even dit: bepaalde culturen hebben grootse maar pijnlijke of ingrijpende menstruatierituelen. Of zien dit moment als een aanloop tot het gedwongen uithuwelijken van een meisje. Laat het duidelijk zijn dat we dit niet als 'positief voorbeeld' willen promoten.